Elektroniczna recepta wprowadzona w styczniu nie tylko znacznie usprawniła pracę polskiej służby zdrowia w okresie pandemii, ale być może uratowała ją przed kompletnym paraliżem. Pandemia Covid – 19 to wyzwanie, ale także potężna stymulacja dla farmacji i medycyny. Systemy opieki zdrowotnej muszą się nieustannie zmieniać i ulepszać, a to właśnie pandemia spowodowała największe przyspieszenie technologiczne w medycynie.
Według raportu „Technologia w służbie społeczeństwu” opublikowanym przez Fundację Digital Poland aż 92 proc. Polaków jest pozytywnie nastawiona do nowych technologii w ochronie zdrowia. Szczególnie teraz, gdy jesteśmy świeżo po lockdown’ie, podczas którego wiele osób korzystało z medycznych wizyt on-line.
Z kolei jak wynika z badania „Świadomość i postrzeganie Internetowego Konta Pacjenta”, zrealizowanego w kwietniu br. dla Centrum e-Zdrowia ponad 1/3 naszych rodaków słyszała o Internetowym Koncie Pacjenta (IKP). Już 2,5 mln Polaków korzysta z IKP, a znaczna większość z nas miała już okazję zapoznać się z receptą elektroniczną. W ostatnich miesiącach wzrosła także wśród Polek i Polaków świadomość istnienia telemedycyny. Zaczęliśmy aktywnie poszukiwać technologii, które mogą pomóc nam dbać o zdrowie z domowego zacisza i nie chodzi już tylko o konsultacje lekarskie on-line.
– Od kwietnia w branży medycznej i farmaceutycznej obserwujemy wzmożone prace nad różnego rodzaju aplikacjami oraz systemami, które pomogą pacjentom, farmaceutom oraz lekarzom lepiej funkcjonować w przypadku konieczności izolacji. – mówi Małgorzata Skorwider, CEO agencji pharmamarketingowej NEKK. – Innowacyjne wdrożenia, które kiedyś były odkładane na przysłowiową półkę dzisiaj chętniej są realizowane. Do nowości przekonują się także pacjenci – trochę z konieczności, a trochę dlatego, że te rozwiązania naprawdę budują nową jakość medycyny. Dziś możemy stworzyć aplikacje, która za pomocą algorytmów pomaga wykrywać na wczesnym etapie nowotwory. Całkiem niedawno naukowcy ze Stanford University zaprezentowali algorytm oparty o sztuczną inteligencję, który w ciągu dwóch miesięcy nauczył się rozpoznawać 14 chorób na podstawie zdjęć RTG, wykazując się większą skutecznością niż lekarze radiolodzy. Tego typu przykłady wytrącają z ręki argumenty sceptykom, którzy w nowych technologiach widzą więcej zagrożeń niż szans. – dodaje Małgorzata Skorwider.
Według badań przeprowadzonych przez IFS aż 52% firm twierdzi, że w najbliższym czasie zwiększy swoje wydatki na transformację cyfrową i rozwój technologiczny. Branża farmaceutyczna zawsze byłą w tej dziedzinie liderem. Kilka miesięcy temu do badań klinicznych został oddany pierwszy lek opracowany przez sztuczną inteligencję. Należy on do angielskiego start up’u Exscientia oraz japońskiej firmy Sumitomo Dainippon Pharma. Opracowano go na potrzeby psychiatrii, a ma być przydatny w leczeniu zaburzeń kompulsywno-obsesyjnych. Firmy zaangażowane w to przedsięwzięcie twierdzą, że za 10 lat wszystkie wprowadzane do testów nowe farmaceutyki będą wychodzić „spod ręki” AI. To może być początek nowej ery w medycynie. Według prof. Andrew Hopkinsa prace teoretyczne nad nowym lekiem trwają zwykle pięć lat, tymczasem komputer potrzebuje obecnie zaledwie dwunastu miesięcy, by wybrać nową molekułę na podstawie miliardów pojedynczych decyzji. To zaawansowane możliwości analizy danych powodują, że człowiek nie jest w stanie dorównać AI nawet gdyby wykorzystywał swój mózg w 100 procentach.
Wiele zastosowań sztucznej inteligencji w medycynie jest wymuszonych problemem niewystarczającej liczby personelu medycznego. Uczące się roboty DaVinci, czy algorytmy pomagające lekarzom postawić diagnozę to wierzchołek zastosowań AI.
Roboty wykorzystywane podczas operacji to jedna z najbardziej dynamicznych gałęzi rozwoju medycyny. Jeszcze w 2018 roku w Polsce przeprowadzono zaledwie 60 zabiegów z użyciem robota Da Vinci, rok później było ich już 900 – to wzrost o 1400%. Ale transformacja cyfrowa dokonuje się także w bardziej powszechnych obszarach funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej.
– Jesteśmy liderem w zakresie wdrażania rozwiązań podnoszących efektywność sprzedażową aptek. Dzięki zaawansowanym programom możemy dziś proponować aptekom rozwiązania, które pozwalają szybciej i bardziej skutecznie dobierać leki dla pacjentów – mówi Małgorzata Skorwider z agencji pharmamarketingowej NEKK. Edukujemy farmaceutów i lekarzy przekazując najważniejsze informacje o innowacjach w trybie off line i obecnie z uwagi na sytuację on-line. To szczególnie ważne rozwiązanie, bo skuteczne, a pożądane z uwagi na covid i brak wizyt przedstawicieli – dodaje.
Sztuczna inteligencja jest już obecna w naszym życiu. Nie da się przy tym nie zauważyć jej wpływu na społeczeństwo. Dynamicznie zmieniający się świat potrzebuje rewolucyjnego podejścia do medycyny oraz farmacji. Potrzebujemy nowych rozwiązań, które usprawnią system. Dlatego nie dziwi informacja, że w 2025 roku według Allied Market Research rynek sztucznej inteligencji ma być wart aż 18 mld dolarów.
