Na całym świecie cierpi na nią blisko 70 milionów ludzi. W większości przypadków nie daje żadnych objawów, a nieleczona prowadzi do całkowitej i nieodwracalnej ślepoty. Pomimo rozwoju medycyny jej przyczyny nadal nie zostały w całości poznane. Czym jest jaskra, jak ją rozpoznać i w jaki sposób skutecznie leczyć?
Oko – budowa i funkcje
Oko jest jednym z najbardziej zaawansowanych narządów w całym ludzkim organizmie. Ściana gałki ocznej składa się z trzech błon:
- zewnętrznej błony włóknistej (twardówka i rogówka),
- środkowej błony naczyniowej (tęczówka, ciało rzęskowe, naczyniówka),
- błony wewnętrznej (siatkówka).
Oprócz wyżej wymienionych elementów oko składa się jeszcze z cieczy wodnistej i ciała szklistego wypełniających komory oka, a także nerwu wzrokowego oraz plamki żółtej, czyli centralnego fragmentu siatkówki cechującego się najwyższą rozdzielczością widzenia.
Jaskra – przyczyny i objawy
Jaskra to choroba, która może mieć różnorodne podłoże, najczęściej decydują tu skłonności genetyczne, podwyższone ciśnienie w oku lub zaburzenia krążenia krwi w obrębie oka. Większe ryzyko jaskry występuje u osób z krótkowzrocznością, cukrzycą, miażdżycą i chorobami układu krążenia. Może pojawić się w każdym wieku. Co bardzo ważne, jaskra może wystąpić także po długotrwałym stosowaniu kropli sterydowych, a także po urazach i operacjach oczu. Bardziej narażeni na jaskrę są pacjenci po 60. roku życia. Najczęstszą postacią jaskry jest tzw. jaskra pierwotna otwartego kąta, która nie daje praktycznie żadnych początkowych alarmujących objawów. Z czasem nerw wzrokowy ulega uszkodzeniu i pojawiają się coraz większe ubytki w polu widzenie, które nie wpływają jednak na ostrość wzroku ani przy patrzeniu w dal, ani przy czytaniu.
Zaćma – przyczyny i objawy
Zaćma najczęściej pojawia się u pacjentów po 60. roku życia jako naturalny proces mętnienia soczewki, lecz może być także następstwem różnych chorób np. cukrzycy, urazów. Rozwinąć się może po stosowaniu niektórych kropli do oczu czy leków ogólnych – przede wszystkim sterydów.
Objawy zaćmy:
- stopniowe pogarszanie się ostrości widzenia,
- problem z rozpoznawaniem kolorów,
- czasem narastająca krótkowzroczność,
- problemy z oceną odległości,
- szybkie męczenie się wzroku,
- podwójne widzenie.
Jaskra i zaćma – różnice
Różnicą między tymi dwoma chorobami jest obejmowanie różnych fragmentów oka. Zaćma doprowadza do zmętnienia soczewki oka do momentu, w którym staje się ona całkowicie nieprzezierna, natomiast jaskra uszkadza nerw wzrokowy. Najważniejszy jest jednak fakt, że pogorszenia widzenia w zaćmie jest odwracalne – pełna ostrość wzroku może być przywrócona w trakcie operacji wymiany soczewki, Inaczej ma się sprawa w jaskrze – uszkodzony nerw wzrokowy nie ulega regeneracji i upośledzenie widzenia ma niestety charakter trwały.
Diagnostyka i leczenie jaskry
Głównym czynnikiem choroby jest zwiększone ciśnienie wewnątrzgałkowe, dlatego podstawą diagnostyki jest jego pomiar. Dodatkowo wykonuje się pomiar grubości rogówki, a także ocenę tarczy nerwu wzrokowego. Niezwykle ważnym badaniem jest także perymetria, czyli ocena pola widzenia. Nie ma lekarstwa na odbudowę nerwu wzrokowego, więc leczenie polega na zatrzymaniu procesu jego degradacji. Stosuje się w tym celu miejscowe leki, czyli krople obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe. Dodatkowo zastosować można laserowe leczenie jaskry, który poprawia przepływ płynu, a w niektórych sytuacjach stosuje się leczenie chirurgiczne.
Diagnostyka i leczenie zaćmy
Diagnostyka zaćmy jest znacznie prostsza niż jaskry. Okulista przy pomocy lampy szczelinowej (tzw. biomikroskopu) ogląda wnętrze oka i ocenia stan soczewki. Badanie jest całkowicie bezbolesne. Leczenie zaćmy sprowadza się do prostego zabiegu chirurgicznego, który polega na wymianie zmętniałej soczewki na silikonowy przeźroczysty implant umieszczany w miejscu usuniętej soczewki.
Zabieg laserowego leczenia jaskry wykonasz w Centrum Okulistycznym Optimum w Warszawie.
