Choroba płuc to ogólny termin używany do określenia schorzeń atakujących płuca pacjentów. Niektóre z nich mają charakter przewlekły i chory przez całe życie doświadcza epizodów tej choroby. Inne są ostre i trwają tylko kilka dni, dopóki pacjent nie wyzdrowieje. Sprawdź, jakie są objawy tych najczęściej występujących przypadłości.
Jakie są objawy najczęstszych chorób płuc?
Istnieje wiele rodzajów chorób płuc, każdy z różnymi objawami i przyczynami. Oto te najczęściej diagnozowane.
Zapalenie płuc
To choroba zwykle o podłożu bakteryjnym. Może rozwinąć się u chorych, którzy przebywali w szpitalu dłużej niż dwie doby (szpitalne zapalenie płuc) lub u osób, które nie przebywały w szpitalu (pozaszpitalne, środowiskowe zapalenie płuc) [1].
Do objawów najczęściej zgłaszanych podczas wywiadu i zauważonych w czasie lekarskiego badania pacjenta zaliczają się [1]:
- gorączka z dreszczami i potami;
- zmęczenie i ogólne wyczerpanie;
- mokry kaszel z ropną plwociną;
- ból w klatce piersiowej, który nasila się podczas kaszlu i przy wdechu.
U niektórych chorych mogą też wystąpić duszności.
Gruźlica płuc
Bardzo poważną, zakaźną chorobą płuc jest gruźlica. Do jej typowych objawów początkowych zalicza się przewlekły (trwający dłużej niż dwa miesiące) suchy kaszel. Wraz z rozwojem choroby, kaszel zmienia swój charakter na mokry, a pacjenci odkrztuszają ropną lub śluzową plwocinę. W zaawansowanym stadium gruźlicy pojawia się plucie krwią oraz pojawiają się duszności. Niekiedy u chorych występują również objawy ogólnoustrojowe, czyli stany podgorączkowe, obfite pocenie się w nocy, złe samopoczucie i chudnięcie [2].
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)
Jest to choroba płuc, która wiąże się z ograniczeniem przepływu powietrza w drogach oddechowych. W związku z tym pacjenci mają trudności z prawidłowym oddychaniem. W większym stopniu mają problemy z wydechem niż wdechem. U niektórych chorych dochodzi do rozdęcia, czyli nadmiernego zalegania powietrza w płucach [3]. Charakterystycznym objawem tej choroby płuc jest także mokry kaszel wynikający z nadmiernego wydzielania śluzu [4].
Sarkoidoza płuc
Przy tej chorobie dochodzi do powstawania małych zapalnych guzków w różnych narządach, ale większość przypadków dotyczy tworzenia się ich w płucach i węzłach chłonnych. Sarkoidoza może mieć bezobjawowy przebieg, aczkolwiek w przypadku zaatakowania układu oddechowego pojawiają się kaszel, świsty podczas oddechu i duszności. Chory może także narzekać na ucisk i pieczenie w klatce piersiowej. W początkowej fazie choroby mogą pojawić się objawy ogólnoustrojowe, czyli bóle stawów, gorączka i zmiany na skórze [5].
Czy kaszel jest zawsze charakterystycznym objawem chorób płuc?
Kaszel suchy lub mokry to objaw wielu dolegliwości, w tym także chorób płuc. Odruch kaszlowy może towarzyszyć m.in. przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP) i zapaleniu płuc. Jednak wciąż pojawia się wiele kontrowersji na temat tego, czy bezpośrednią przyczyną kaszlu są te choroby, czy też jedynie wzmagają one odruch kaszlowy. Warto pamiętać, że kaszel może mieć również pozapulmonologiczne przyczyny, np. powiązanie z alergią lub paleniem tytoniu (tzw. kaszel palacza) [6].
Kiedy nie wolno lekceważyć kaszlu?
Wiele osób lekceważy kaszel i uważa, że to nie jest niepokojący objaw. Tymczasem trzeba zachować czujność, zwłaszcza przy kaszlu przewlekłym, który utrzymuje się ponad 8 tygodni. Może być oznaką bardzo poważnych chorób płuc np. raka płuc, zwłóknienia płuc lub zatorowości płucnej [6]. W takich przypadkach należy niezwłocznie udać się do lekarza rodzinnego, który przeprowadzi wywiad z pacjentem i wykona badanie fizykalne. Jeżeli zaistnieje taka konieczność, pacjent zostanie skierowany do pulmonologa lub na badania obrazowe m.in. RTG klatki piersiowej, spirometrię, badanie krwi lub wymaz i posiew plwociny [7].
Niezależnie od doświadczanych objawów, należy pamiętać, że choroby płuc nie wolno lekceważyć. Im wcześniej zostanie postawiona diagnoza i podjęte odpowiednie leczenie, tym lepsze rokowania w powrocie do zdrowia.
Na zlecenie marki Deflegmin
Bibliografia:
[1] Mejza F., Zapalenie płuc: przyczyny, objawy i leczenie, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/65040,zapalenie-pluc (dostęp: 21.05.2024)). [2] Mejza F., Gruźlica: przyczyny, objawy i leczenie, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/68756,gruzlica (dostęp: 21.05.2024)). [3] Mejza F., Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – objawy i profilaktyka, 2021 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pochp/podstawoweinformacje/54198,przewlekla-obturacyjna-choroba-pluc-pochp (dostęp: 21.05.2024)). [4] Pierzchała W., Niżankowska-Mogilnicka E., Gajewski P. i in., Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.6 (dostęp: 21.05.2024)). [5] Twardowska M., Sarkoidoza, 2016 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/148618,sarkoidoza (dostęp: 21.05.2024)). [6] Mastalerz L., Kiedy kaszel jest objawem choroby?, 2012 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/wywiady/70472,kiedy-kaszel-jest-objawem-choroby (dostęp: 21.05.2024)). [7] Czarnik A., Diagnostyka i leczenie wybranych infekcji oraz stanów zapalnych dróg oddechowych. Wytyczne dla lekarzy POZ, Lekarz POZ2021; 7 (5).