Opatrywanie ran wymaga pokonania podstawowej trudności, jaką jest ustabilizowanie opatrunku i zabezpieczenie go przed przesuwaniem się. Jest to szczególnie trudne w przypadku opatrunków mocowanych w obrębie ruchomych części ciała, w miejscach, do których mamy utrudniony dostęp i takich, które pozostają poza zasięgiem wzroku. Dużą pomocą w wymienionych sytuacjach są siatki opatrunkowe.
Siatka opatrunkowa jest wykonana w całości z tworzywa sztucznego, a dokładnie mieszanki przędzy poliamidowej i poliuretanowej. Dzięki temu posiada znaczną rozciągliwość i jednocześnie odporność na zrywanie. Na pierwszy rzut oka siatka wydaje się podobna do bandaża elastycznego. Jednak nie można tych dwóch materiałów traktować zamiennie, co podkreśla doradca klienta ze sklepu ze sprzętem medycznym Limedic: – Bandaż elastyczny dobrze nadaje się do stabilizacji stawów, lecz dyskusyjne jest mocowanie przy jego użyciu opatrunków np. na klatce piersiowej: można łatwo przekroczyć dopuszczalną siłę napięcia i prowadzić do niebezpiecznego ograniczenia ruchów oddechowych żeber. Jest to szczególnie ważne w przypadku opatrywania osób nieprzytomnych lub dzieci. Siatka opatrunkowa minimalizuje tego typu ryzyko: wystarczy dobrać odpowiednią średnicę rękawa.
Jak dobrać wielkość siatki opatrunkowej?
Rozmiar siatki opatrunkowej należy dobierać pod kątem miejsca, w którym znajduje się rana. Siatki w odpowiednich rozmiarach są opisane nazwami części ciała i oznaczone czytelnymi grafikami. Dostępne są siatki umożliwiające mocowanie opatrunków na palcach, dłoniach, stopach, podudziach, kolanach, udach, a także głowie, ramieniu, na biodrach i na klatce piersiowej. Stosując się do zaleceń, warto wziąć poprawkę na indywidualne różnice w obwodach poszczególnych części ciała u opatrywanych osób.
Można łatwo dopasować szerokość opaski siatkowej: wystarczy odciąć odpowiednią długość ze znajdującego się w opakowaniu rękawa. Mocowanie jest łatwe w zakładaniu i zdejmowaniu. Jest też znacznie łatwiejsze do rozcięcia lub rozerwania w porównaniu z bandażem elastycznym. Siatka zapewnia ponadto doskonałą wymianę gazową, a w efekcie zapobiega odparzeniom opatrywanych części ciała. Użyteczną właściwością, którą posiadają siatki opatrunkowe, jest przezierność dla promieni RTG. Dzięki temu siatka nie zafałszowuje obrazów uzyskanych w czasie prześwietleń.
Zalecenia i przeciwwskazania do stosowania siatek opatrunkowych
Siatki opatrunkowe mogą być stosowane z równym powodzeniem w warunkach domowych i w placówkach ochrony zdrowia. W przypadku zastosowań profesjonalnych ich wielką zaletą jest czas zakładania opatrunku: z użyciem siatki można go skrócić kilka razy w stosunku do mocowania przy użyciu bandaży i plastrów. Siatki oddają największe usługi w następujących sytuacjach:
- opatrywanie ran głowy – umocowanie opatrunku na głowie, w tym szczególnie na części twarzowej, jest podwójnie trudne: aby można było przykleić plastry, konieczne jest usunięcie owłosienia, natomiast mocowanie przy użyciu bandaża wymaga owinięcia znacznej części głowy – siatka pozwala ulokować opatrunek w dowolnym miejscu głowy lub twarzy i zminimalizować utrudniania związane ze spożywaniem posiłków, oddychaniem oraz czynnościami higienicznymi,
- mocowanie opatrunków na ruchomych częściach ciała – opatrunek podtrzymywany przez siatkę nie wymaga przyklejania do skóry, a w efekcie powoduje mniejszy dyskomfort i jest bardziej odporny na przemieszczenia w czasie poruszania się, zginania kończyn czy naprężania skóry,
- mocowanie opatrunków na plecach i pośladkach – siatka pozwala na łatwe ulokowania opatrunku w miejscach znajdujących się poza zasięgiem wzroku – jeżeli zajdzie taka konieczność, to zmiany opatrunku możemy dokonać nawet bez pomocy drugiej osoby,
- opatrywanie ran u dzieci – siatka pozwala skrócić do minimum czas zakładania opatrunku i chroni go przed przypadkowym zerwaniem, co ma podstawowe znaczenie w przypadku zaopatrywania zranień u małych dzieci,
- zakładanie opatrunków na rany oparzeniowe – rany oparzeniowe są nieregularne, często wymagają stosowanie wielu różnej wielkości opatrunków, którym należy zapewnić dobrą wymianę gazową – w takich warunkach siatka opatrunkowa może okazać się jedynym skutecznym mocowaniem opatrunku, które nie powiększa dodatkowo cierpienia pacjenta,
- zaopatrywanie ran w warunkach terenowych – siatki opatrunkowe powinny znaleźć się na wyposażeniu amatorów turystyki i sportów ekstremalnych: częste przy tym rodzaju aktywności zwichnięcia i skręcenia stawów, stłuczenia i złamania kończyn możemy szybko opatrzyć z użyciem odpowiedniej wielkości siatek.
Przeciwwskazania związane ze stosowaniem elastycznych mocowań są tylko dwa: nie należy zakładać siatek opatrunkowych bezpośrednio na ranę i pod opatrunki gipsowe. Po założeniu siatki konieczne jest sprawdzenie, czy nie odciska się zbyt mocno na skórze. Jeżeli do tego doszło, to niezwłocznie powinniśmy wymienić siatkę na większą.
