Świnka to choroba wirusowa, znana również jako zapalenie ślinianek przyusznych. Za jej rozwój odpowiada wirus RNA, który ulega namnażaniu w cytoplazmach zakażonych komórek. Świnka należy do bardzo powszechnie występujących chorób zakaźnych, a najczęściej występuje w miesiącach zimowych oraz atakuje dzieci i młodzież w wieku 4-15 lat. Źródłem zakażenia mogą być zarówno aktywnie chorzy pacjenci, jak i osoby nie mające żadnych objawów. Wirus świnki przenosi się drogą kropelkową przez pokarmy i przedmioty zanieczyszczone śliną pacjenta.
Spis treści
ToggleObjawy świnki
Objawy świnki zwykle pojawiaj się nagle, ale początkowo są mało charakterystyczne i występują dość krótko. Do pierwszych symptomów zalicza się przede wszystkim złe samopoczucie, uczucie rozbicia, dreszcze, utratę apetytu, bóle brzucha i wymioty czy podwyższoną temperaturę. Przy śwince często pojawia się lekka infekcja dróg oddechowych, obrzęk błony śluzowej oraz zaczerwienienie jamy ustnej. Choroba może też nie dawać żadnych wstępnych objawów, a jej początek następuje wraz z obrzmieniem jednej lub obu przyusznych ślinianek. Jeżeli pojawią się takie symptomy, dziecko powinien obejrzeć lekarz pediatra. Powiększenie gruczołów ślinowych jest głównym objawem świnki, a sam obrzęk może być bardzo bolesny. Twarz chorego zyskuje specyficzny wygląd, od którego pochodzi nazwa choroby. Obrzęk stopniowo narasta, a towarzyszący mu ból nasila się przy żuciu i połykaniu pokarmów. Przy śwince nierzadko stanom zapalnym ulegają ślinianki podżuchwowe i podjęzykowe. Obrzmienie narasta przez 2-3 dni, po czym się zmniejsza i stopniowo ustaje po ok. tygodniu. W przebiegu świnki występują też objawy ogólne, takie jak osłabienie, bóle mięśni czy wysoka temperatura ciała.
Powikłania w przebiegu świnki
Z reguły wirus świnki atakuje wiele obszarów organizmu, w tym gruczoły sutkowe, tarczycę, jajniki, jądra, najądrza czy ośrodkowy układ nerwowy. W przebiegu tej choroby mogą przez to rozwinąć się różne powikłania, spowodowane zajmowaniem przez wirusa konkretnych narządów. W niektórych przypadkach infekcja prowadzi do tzw. świnkowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz mózgu, którego trwałym następstwem może być uszkodzenie nerwu słuchowego i w konsekwencji głuchota. Aby uniknąć tego rodzaju powikłań, warto na bieżąco omawiać przebieg choroby ze specjalistą. Konsultacja pediatryczna online odbywa się zdalnie, dzięki czemu nie wymaga opuszczenia domu przez dziecko. W razie potrzeby lekarz przepisze też niezbędne leki, na które zostanie wystawiona erecepta. Powikłania po śwince mogą być bardzo niebezpieczne dla dorastających chłopców, ze względu na ryzyko zapalenia jąder. Objawem tego stanu jest ból, obrzęk i powiększenie najądrzy. W skrajnych przypadkach może on doprowadzić do zniszczenia komórek rozrodczych, a tym samym niepłodności u mężczyzn.
Leczenie świnki
Nie istnieje skuteczne lekarstwo na świnkę. Podobnie jak inne choroby wirusowe, organizm musi w znacznym stopniu samodzielnie ją zwalczyć. Istnieje jednak możliwość łagodzenia objawów, przede wszystkim poprzez unikanie wysiłku, leżenie w łóżku, owijanie obrzęku miękką chustą lub szalem oraz zmniejszanie gorączki. Wielu dodatkowych zaleceń udzielić może lekarz pediatra online, który będzie w stanie indywidualnie dopasować przebieg terapii. Na środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe zostanie wystawiona recepta dla dziecka online, którą można szybko zrealizować w aptece. W okresie leczenia warto podawać małemu pacjentowi takie pokarmy, które nie podrażniają gardła i błony śluzowej jamy ustnej. Posiłki powinny być, nietłuste, lekkie i niezbyt gorące, a także łatwe do przełykania – np. płynne lub papkowate. Warto też podawać dużo płynów, które można popijać przez słomkę. Chory powinien być też izolowany w okresie występowania objawów klinicznych. Okres zarażania często jednak rozpoczyna się jeszcze przed uwidocznieniem pierwszych symptomów, dlatego trudno całkowicie ustrzec się przed infekcją. Przed świnką zabezpieczają szczepienia ochronne, które w Polsce są obowiązkowe.