Każdy, kto wiele godzin spędza przy komputerze albo ze smartfonem w dłoni, zawsze powinien mieć w zasięgu ręki szklankę wody i krople nawilżające z hialuronianem sodu, tzw. sztuczne łzy. Jeśli tylko to możliwe, należy korzystać z urządzeń elektronicznych w pobliżu źródła światła dziennego. Jeszcze do niedawna panowało przekonanie, że nie powinno się łączyć oświetlenia naturalnego z dziennym.
Dziś wiemy już jak je łączyć, aby praca wzrokowa przed monitorem była maksymalnie komfortowa w każdych warunkach.
Zapytaliśmy dr Victora Derhartuniana z Kliniki Laserowej Korekcji Wzroku Swisslaser w Warszawie o to co jeszcze wiemy o skutecznej ochronie oczu podczas pracy przy komputerze bądź na smartfonie.
Wiemy na pewno, że problemy ze wzrokiem pojawiające się jako efekt zbyt długiego wpatrywania się bez przerw w monitor to zdefiniowana od lat ‘90 jednostka chorobowa znana jako CVS (Computer Vision Syndrome), czyli Syndrom Widzenia Komputerowego albo OES (Office-Eye-Syndrome), czyli Syndrom Oka Biurowego.
Przypadłość ta objawia się takimi uporczywymi i znacznie utrudniającymi pracę objawami, jak:
- ból gałek ocznych,
- swędzenie, pieczenie i łzawienie oczu,
- uczucie piasku pod powiekami,
- pękające naczynka krwionośne,
- problemy z akomodacją i pogorszenie ostrości widzenia,
- bóle głowy,
- napięcia karku i obręczy barkowej.
Wpływ monitorów na wzrok
Na szczęście lata obecności komputerów w naszym codziennym życiu zaowocowały pogłębieniem badań na temat wpływu monitorów na wzrok. Kiedy do masowego użytku trafiły także smartfony (w Polsce była to pierwsza dekada lat dwutysięcznych), dobitnie zdano sobie sprawę, że nowe technologie głęboko zapuszczają korzenie nie tylko w naszą rzeczywistość zawodową, ale także rewolucjonizują sposób spędzania czasu wolnego. Koniecznością stała się więc ochrona wzroku wszystkich, którzy pracują przed komputerem oraz nie wypuszczają z dłoni smartfona.
Na CSV narażonych jest 75% osób, które spędzają przed komputerem więcej niż dwie godziny dziennie
Stan naszych oczu jest jednym z mierników ogólnego stanu zdrowia całego organizmu. Jeśli brakuje nam konkretnych witamin i minerałów, nie dbamy o codzienną aktywność fizyczną, ignorujemy zasady BHP obowiązujące na stanowiskach pracy biurowej, możemy mieć pewność, że wielogodzinne „siedzenie przy komputerze” będzie nasilało już istniejące bądź generowało całkiem nowe problemy ze wzrokiem. Na CSV narażonych jest 75% osób, które spędzają przed komputerem więcej niż dwie godziny dziennie. Dwie godziny! W obecnych czasach to tyle co nic – jeden film pełnometrażowy, jedno spotkanie na Teams…
Skuteczna ochrona oczu osób, które wiele godzin dziennie spędzają przed monitorem, musi uwzględniać:
- Organizację miejsca pracy – wszystko jedno, czy w biurze, czy we własnym domu – zgodnie z zasadami ergonomii. Jeśli wahamy się, które dane dotyczące odległości od monitora, układu urządzeń biurowych względem siebie czy oświetlenia stanowiska pracy są właściwe, sięgnijmy do źródła, czyli do rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1.12.1998r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.
- Stworzenie wewnątrz pomieszczenia, w którym korzystamy z komputera bądź urządzeń mobilnych, odpowiedniego mikroklimatu. Istotne jest nawilżenie powietrza (optymalny poziom wilgotności wynosi 45–55%), systematyczne odkurzanie oraz wietrzenie. Jeśli nęka nas smog, warto zakupić oczyszczacz powietrza.
- Świadome przerywanie pracy/oglądania filmu co jakiś czas, aby wykonać ćwiczenia usprawniające pracę oka i pozwalające mu na właściwą akomodację. Jeśli trudno nam wyrobić w sobie taki nawyk, warto zainstalować program/aplikację – przypominajkę, np. Eye Care Reminder: w odpowiednim momencie na ekranie „wyskakuje” okno z poleceniem popatrzenia na jakiś oddalony od nas obiekt i przypomnienie o konieczności zrobienia przerwy w pracy. Zbyt częsty lub długotrwały wytężony wysiłek akomodacyjny może być przyczyną powstania i rozwoju krótkowzroczności. Dzieje się tak zwłaszcza u osób, które bez opamiętania korzystają z urządzeń o małych monitorach – smartfonów czy tabletów.
- Korzystanie z okularów z powłoką Blue Resistant lub ukrytą pod inną nazwą powłoką chroniącą oko przed szkodliwym światłem niebieskofioletowym oraz powłoką antyrefleksową.
- Takie kalibrowanie ustawień monitora, aby wyświetlana na nim zawartość nie męczyła oczu zbyt dużymi kontrastami, za małą czcionką, nadmiarem ruchomych reklam itp. Nowoczesne urządzenia w wielu wypadkach pozwalają na zmodyfikowanie trybu wyświetlania strony www, np. zamianę jasnego tła na ciemne bądź odwrotnie czy powiększanie liter. Osoby niedowidzące albo mające bardzo zmęczone oczy mogą skorzystać z opcji odczytywania zawartości strony na głos.
Dbaj o oczy – nie ma już powrotu do rzeczywistości analogowej i papierowej…
Wiedza na temat prawidłowego użytkowania monitorów komputerowych oraz smartfonów czy tabletów jest niezbędna, żeby wynalazki, które uznajemy za jedne z najbardziej wartościowych w historii ludzkości, nie obracały się przeciwko nam. Fakt, że coraz więcej czasu spędzamy przed różnego rodzaju monitorami sprawił, że pojawiły się nowe dolegliwości, a te z kolei sprowokowały do badań dających odpowiedź na pytania o to jak dbać o oczy, kiedy nie ma już powrotu do rzeczywistości analogowej i papierowej.
