Insulina to hormon wytwarzany przez komórki trzustki zwane wysepkami trzustkowymi (bądź wysepkami Langerhansa), który odgrywa niezwykle istotną rolę w metabolizmie układu pokarmowego.
Czym jest insulina?
Insulina to hormon wytwarzany przez komórki trzustki zwane wysepkami trzustkowymi (bądź wysepkami Langerhansa), który odgrywa niezwykle istotną rolę w metabolizmie układu pokarmowego.
Jak działa insulina?
Komórki naszego ciała potrzebują „paliwa” do wytwarzania energii. Tym paliwem są cukry pochodzące ze spożywanych pokarmów. Większość komórek nie jest jednak w stanie przyjąć odpowiednich ilości cukru wprost z krwiobiegu. Aby mogły się one „pożywić” potrzebna jest insulina, stanowiąca swoisty rodzaj „klucza” dzięki któremu glukoza(cukier prosty) może dostać się z krwi do komórek. Kiedy organizm zaczyna trawić spożyte produkty, poziom cukru we krwi podnosi się. Do trzustki zostaje wysłany sygnał o rosnącym stężeniu glukozy, co powoduje, że uwolniona zostaje odpowiednia do jego unormowania dawka insuliny. Odżywione w ten sposób komórki mogą wytwarzać niezbędną do życia energię.
Drugą funkcją insuliny jest gromadzenie cukru w wątrobie. Kiedy ilość cukru w organizmie przewyższa ilość niezbędną do odżywienia i prawidłowego funkcjonowania komórek, insulina pomaga odprowadzić ten nadmiar do wątroby, aby móc uwolnić go, kiedy poziom cukru we krwi spadnie lub kiedy organizm będzie potrzebował dodatkowej dawki glukozy (np. między posiłkami czy podczas aktywności fizycznej). Taki zapas cukru w wątrobie zwany jest glikogenem.
Skutki niedoboru insuliny w organizmie
Jeżeli dojdzie do sytuacji, w której produkcja insuliny zostaje zaburzona bądź zatrzymana, cukier we krwi będzie wzrastał, nie mogąc przedostać się z krwi do komórek. Pozbawione glukozy komórki zaczną „głodować”, a w celu uzyskania niezbędnego „paliwa” zaczną spalać tkankę tłuszczową, czego efektem ubocznym będzie wytwarzanie związków ketonowych. To z kolei doprowadzić może do zagrażającego życiu stanu zwanego kwasicą ketonową. Zaburzenia w metabolizmie insuliny są poważnym stanem, świadczącym o wystąpieniu choroby zwanej cukrzycą. Aby chorująca na nią osoba (zwana diabetykiem lub cukrzykiem) mogła żyć i funkcjonować, niezbędne jest dostarczanie insuliny z zewnątrz (kiedy trzustka nie wydziela insuliny) bądź pobudzenie trzustki do wydzielania większych ilości hormonu (kiedy jego produkcja jest niewystarczająca).
Odkrycie na miarę Nobla
W dzisiejszych czasach stosowana w leczeniu cukrzycy insulina pozyskiwana jest za pomocą inżynierii genetycznej. Jest to wynalazek stosunkowo nowy, ponieważ pierwsza insulina zdatna do podawania ludziom została wynaleziona dopiero pod koniec XIX wieku i pozyskiwana była od zwierząt, takich jak psy czy świnie. Pomimo tego, iż skuteczność insuliny odzwierzęcej była dużo niższa w porównaniu z nowoczesnymi rodzajami insuliny, odkrycie to stanowiło ogromny przełom w leczeniu cukrzycy i zostało uhonorowane Nagrodą Nobla w 1923 roku.