Cukrzyca typu 2 – objawy i przyczyny

Cukrzyca typu 2 jest coraz częściej wykrywana zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. W związku z tym uznawana jest za chorobę cywilizacyjną. Szacuje się, że zapadają na nią 3 osoby na 100, (1) co ukazuje skalę i wagę problemu. Nieleczona cukrzyca może prowadzić do bardzo poważnych powikłań. Jak rozpoznać cukrzycę typu 2? Jaką profilaktykę stosować?

Cukrzyca typu 2 – objawy wczesne

Objawy cukrzycy typu 2 możemy podzielić na wczesne i późne. Do objawów wczesnych należą:

• polidypsja,
• poliuria,
• polifagia.

Polidypsja oznacza wzmożone pragnienie, któremu często towarzyszy suchość w ustach. Poliuria to zwiększona potrzeba oddawania moczu, która wiąże się z poprzednim objawem. Natomiast polifagia oznacza zwiększone łaknienie wynikające z paradoksalnej reakcji organizmu – niedomiar insuliny postrzega on jako niedobór glukozy, tym samym powodując zwiększony apetyt i chęć dostarczenia większej ilości cukrów.

Dodatkowo cukrzyca typu 2 może objawiać się suchą skórą (na całym ciele lub jego partiach), która staje się podatna na różnego rodzaju skaleczenia i działanie wysokich oraz niskich temperatur. Oprócz tego częściej występują zakażenia grzybicze (nawracająca grzybica stóp, paznokci czy pochwy).

Cukrzyca typu 2 – objawy późne

Późne objawy cukrzycy typu 2 bywają bardzo poważne. Wśród potencjalnych symptomów wyliczyć można:

• uszkodzenie małych naczyń krwionośnych,
• upośledzenie układu nerwowego,
• pogorszenie wzroku,
• zanik czucia,
• osłabienie siły mięśniowej,
• kurcze mięśni,
• stopa cukrzycowa,
• zaburzenia funkcji poznawczych,
• demencja. (2)

Objawy późne pojawiają się najczęściej przy długo nieleczonej cukrzycy, bez względu na to, czy powodem nieleczenia była późna diagnoza, czy zaniechania pacjenta związane z leczeniem.

Cukrzyca typu 2 – przyczyny

Bezpośrednią przyczyną cukrzycy typu 2 jest zwiększenie stężenia glukozy we krwi przy jednoczesnej oporności organizmu na działanie insuliny. Insulina pobudza organizm do trawienia cukrów, jeśli więc organizm na nią nie odpowiada, cukry nie są odpowiednio rozkładane i pozostają w krwiobiegu. (3)

Możemy określić przyczyny takiego stanu rzeczy. Należą do nich między innymi czynniki genetyczne (4). Nie mamy na nie wpływu, możemy natomiast kontrolować wiele czynników środowiskowych, czyli takich, które wynikają z prowadzonego trybu życia. Cukrzycy typu 2 sprzyja otyłość i nadwaga, a co za tym idzie – nieprawidłowa dieta i brak aktywności fizycznej. Powszechnym czynnikiem wpływającym na podatność na zachorowanie na cukrzycę typu 2 jest również stres. (4)

Udar mózgu, niewydolność nerek, ślepota czy choroby układu krążenia (mogące skutkować nawet amputacjami) (4) to tylko niektóre z powikłań, jakie może wywołać nieleczona cukrzyca typu 2. Objawy powinny być rozpoznane jak najwcześniej, dlatego gdy tylko je zaobserwujemy, należy zgłosić się do lekarza i wykonać badania na poziomu cukru oraz glukozy we krwi.

1. S. Smyth, A. Heron: Diabetes and obesity: the twin epidemics. „Nature Medicine”, 12 (1)/2006, s. 75-80.
2. F. Pasquier: Diabetes and cognitive impairment: how to evaluate the cognitive status?. „Diabetes & metabolism”. 36 Suppl 3/2010, s. 100-105.
3. E. Kozek: Insulin resistance and hyperinsulinemia – clinical aspects, „Przegląd Lekarski”, 53 (9)/1996, s. 647-652.
4. Williams textbook of endocrinology. Wyd. 12. Philadelphia: Elsevier/Saunders, s. 1371–1435.